Język polski jest postrzegany przez Polonię w Niemczech jako język ojczysty w różnych kontekstach i na różnych poziomach. Zgodnie z polsko-niemieckim Traktatem o Sąsiedztwie z 1991 roku "Polonia" to osoby "polskiego pochodzenia lub wyznające polski język, kulturę lub tradycję". Stanowi ona dużą grupę ludności, szacowaną na 1,5 do 2 milionów. Traktat uznaje, między innymi, prawo tych osób do zachowania tożsamości językowej.
Zadaniu temu poświęcają się liczne polskie stowarzyszenia oświatowe w Niemczech, niektóre z nich, jak "Oświata" i "Macierz Szkolna", o tradycji sięgającej XIX wieku. Praca edukacyjna stowarzyszeń polonijnych opiera się na fachowej wiedzy specjalistów, zaangażowaniu rodziców i nauczycieli oraz wsparciu państwa polskiego, rządu federalnego i krajów związkowych.
W 2013 r. na Stałej Konferencji Ministrów Edukacji i Kultury krajów związkowych Republiki Federalnej Niemiec zaprezentowano dokument strategiczny "Promowanie języka polskiego jako języka ojczystego", opracowany przez Polsko-Niemiecką Komisję ds. Współpracy Edukacyjnej. Język polski jako język ojczysty w Niemczech jest w tym artykule postrzegany jako czynnik rozwoju osobistego w społeczeństwie wielokulturowym. Wskazuje się na znaczenie języków ojczystych dla możliwości zawodowych w zglobalizowanym świecie pracy.
Podczas konferencji zostanie podkreślony europejski wymiar działań stowarzyszeń polonijnych na rzecz promocji języka polskiego jako języka ojczystego w Niemczech. Coraz wyraźniej widać, że wielojęzyczność ma kluczowe znaczenie dla "europejskiej tożsamości kulturowej", o której przed 30 laty była mowa także w polsko-niemieckim traktacie o sąsiedztwie.
Cele konferencji
Celem konferencji jest uwidocznienie wysiłków podejmowanych od dziesięcioleci przez stowarzyszenia polonijne na rzecz promocji języka polskiego jako języka ojczystego i umiejscowienia go w kontekście europejskim. W szczególności zbadane zostaną nowe potrzeby młodej Polonii na tle elastycznych warunków życia stworzonych przez europejską swobodę przemieszczania się. Język polski jako język pochodzenia jest więc ważnym elementem w tworzeniu zróżnicowanej językowo i kulturowo Europy opartej na wspólnych wartościach.
Warsztaty online, platforma konferencyjna: Zoom
Organizator: Polskie Centrum Kompetencji i Koordynacji (KoKoPol) we współpracy z Niemieckim Biurem Polonijnym w Berlinie
Język konferencji: niemiecki
Tło
Przebieg wydarzeń
9:00-10:30
Panel I: Kontekst historyczny, perspektywa polityczna
Otwarcie konferencji:
Powitanie: dr Michael Schlitt, prezes zarządu Fundacji Międzynarodowego Domu Spotkań St. Marienthal.
Przemówienie inauguracyjne: w imieniu Federalnej Konferencji Ministrów Europejskich ̶ Katja Meier, minister stanu ds. sprawiedliwości oraz demokracji, Europy i równości Wolnego Państwa Saksonii
Wkłady:
Thomas Lenk, szef Wydziału Europy Środkowej w Federalnym Ministerstwie Spraw Zagranicznych
Manuel Sarrazin, Przewodniczący Polsko-Niemieckiej Grupy Parlamentarnej
Thorsten Klute, przedstawiciel Polonii w NRW
Prowadzenie: Prof. dr Dieter Bingen, były dyrektor Niemieckiego Instytutu Polskiego, ekspert i autor książek o Polsce
Przerwa
11:00-12:30
Panel II: Inicjatywy edukacyjne Polonii
Małgorzata Tuszyńska, Polska Rada - Stowarzyszenie Regionalne Berlin; nauczycielka języka polskiego, m.in. Państwowa Szkoła Europejska Berlin: dokument strategiczny "Promocja języka polskiego jako języka pochodzenia" KMK od 2013 roku - znaczenie na dziś
Aleksander Zając, Biuro Polonii, Berlin: 30 lat działań na rzecz promocji języka polskiego jako języka ojczystego stowarzyszeń polonijnych w Niemczech
Barbara Rejak, przewodnicząca Stowarzyszenia Szkół Polskich "Oświata":
30 lat nauczania języka polskiego w Berlinie z perspektywy praktycznych doświadczeń "Oświaty"
Agnieszka Siemasz-Kałuża, Polski w Hesji, Federalna Konferencja Polskich Wspólnot Pracujących: Przykład Hesji: Zaangażowanie polskich rodziców uwieńczone sukcesem
Dr Anna Mróz, Uniwersytet w Greifswaldzie, SprachCafé Polnisch, Berlin: Strategie promocji języka polskiego w kontekście wielojęzyczności w Berlinie.
Prowadzenie: Jacek Tyblewski, Radio COSMO
Przerwa na lunch
13:30-15:00
Panel III: Język polski jako język pochodzenia w dyskursie akademickim.
Cele panelu:
Umiejscowienie tematu języka polskiego jako języka źródłowego w Niemczech w kontekście europejskim;
Przegląd aktualnych badań nad językiem polskim jako językiem dziedzictwa kulturowego na niemieckich uniwersytetach;
wypracowanie przyszłościowych koncepcji i podejść
Prof. dr hab. Waldemar Martyniuk, Uniwersytet Jagielloński, Kraków: Język polski jako język dziedzictwa z perspektywy europejskiej polityki językowej,
Prof. dr hab. Jolanta Tambor, Uniwersytet Śląski, Katowice: Język polski jako język pochodzenia w Niemczech: przeświadczenia, oczekiwania, postulaty,
Dr Dorota Orsson, Uniwersytet w Greifswaldzie: Język polski jako język pochodzenia w sytuacji "migracji fragmentarycznej" na pograniczu polsko-niemieckim,
Yvonne Behrens, Ruhr-Universität Bochum: Badania nad językiem polskim jako językiem pochodzenia na niemieckich uniwersytetach
Moderacja: Prof. dr Alexander Wöll, Uniwersytet w Poczdamie
15:30-17:00
Dyskusja końcowa
Podsumowanie paneli I, II i III ze szczególnym naciskiem na następujące aspekty:
Język pochodzenia Polaków w Niemczech w perspektywie europejskiej ̶ Potrzeby młodej Polonii;
Ramy Traktatu między Republiką Federalną Niemiec a Rzecząpospolitą Polską o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy;
Dokument strategiczny "Promocja języka polskiego jako języka ojczystego" KMK i sposoby jego realizacji;
Wkład polonistyki w promocję języka polskiego jako języka ojczystego w Niemczech;
Język polski jako język źródłowy jako argument w dyskusji o statusie języka polskiego w Niemczech.
Panel podsumowujący I: Prof. dr Dieter Bingen
Panel podsumowujący II: Jacek Tyblewski
Panel podsumowujący III: Prof. dr Alexander Wöll
Moderacja: Prof. dr Roland Marti, Uniwersytet Kraju Saary, Saarbrücken
Materiały z konferencji mają zostać włączone do antologii z okazji 30-lecia Traktatu Polsko-Niemieckiego, która zostanie zaprezentowana w Międzynarodowym Domu Spotkań St. Marienthal 17 czerwca 2021 r. Termin nadsyłania prac do publikacji upływa 25 kwietnia 2021 r.
Zameldowanie: Diese E-Mail-Adresse ist vor Spambots geschützt! Zur Anzeige muss JavaScript eingeschaltet sein!
Wjęcej informacji: https://kokopol.eu/event/fachtagung-herkunftssprache-polnisch-2/
Christin Stupka
